چیزی شبیه گوگل مپ در ایجاد محتوا !! ( ترسیم نقشه سفر مشتری)

شما هم دیده اید ؟! من که زیاد در طول روز می بینم!
منظورم همان راننده ها و آدم هایی که در خیابان ها و پشت فرمان ماشین ها سرشان در گوشی هایشان فرو رفته و دست به دامن گوگل مپ google map و نرم افزار های نشانی یاب شده اند تا در فوری ترین و دقیق ترین شکل ممکن نشانی خودشان را در این خیابان های شلوغ و تمام نشدنی شهرهای بزرگی مثل تهران پیدا کنند .
این روزها هیچ کدام از ما حاضر نیستیم این ریسک را بکنیم که بدون کمک از این نشانی یاب ها و نقشه ها یک نشانی هرچند کوتاه چند دقیقه ای را برویم ، اکنون از این تعجب میکنم که چه طور در همین روزها من و شمایی که روی یافتن یک نشانی ساده که در صورت گم شدن احتمال دارد فقط چند ساعت تاخیر در رسیدن به مقصد و کارهای روزمره مان ساخت کند انقدر حساسیم و حاضر نیستم الابختکی یا از نحوه قدیمی پرس و جو از رهگذرها مسیرمان را پیدا کنیم ،زمانی که کسب و کارمان را پیاده سازی میکنیم و کلی بودجه و منابع مختلف را صرف آن میکنیم که به هدف مان برسیم ، با اطمینان به نفس وصف نشدنی بدون اینکه نقشه ای برای نشانی داشته باشیم حرکت به سمت هدف مان را آغاز میکنیم و اتفاقا در بیشتر موارد هم به کوچه های بن بستی می رسیم که هیچ راه فرار و برگشتی هم ندارد
قبول کنید که آغاز کردن یک کسبوکار بدون داشتن «نقشه سفر مشتری» (user journey map) مثل راندن ماشین در خیابانهای تهران بدون گوگل مپ، نقشه و تابلوهای اموزش است.
مطمئن باشید حرکت در نشانی رشد و رسیدن به هدف های تان در کسبوکار بصورت الابختکی و تقلید کوکورانه و پشت سر دیگران راه افتادن ها برای یافتن نشانی نه تنها شما را به مقصد نمیرساند بلکه تایم و منابع شما را هدر میدهد.
در صورتی که نقشه دقیقاً به شما میگوید که برای رسیدن به هدف میبایست کجا بروید و چه طور میبایست به آنجا برسید.
نقشه سفر مشتری : راهنمای رسیدن به گنج کسب و کارها
نقشه سفر مشتری یا user journey map یک زمان لاین یا نشان یک روند در گذر تایم از لحظه اولین ملاقات بازدید یا مشتری با شما تا لحظه یک تهیه پیروزمندانه از دید مشتری است.
میزان جزئیات این نقشه میتواند متفاوت باشد، نقشههای دارای جزئیات معمولاً دورنمایی از مشتری را تا تایم اتمام تهیه و فروش ترسیم میکنند گرچه در نقشه سفر مشتری با جزئیات کم تنها نقاط موثر و مهم در پیشرفت کسبوکار و فروش بیشتر نوشته میشود.
کمترین جزئیاتی که میبایست در یک نقشه کارآمد سفر مشتری وجود داشته باشد مفاهیمی مانند «فرآیند تهیه» و «مدیریت انتظارات مشتری» است.

نقشه سفر مشتری : راهنمای رسیدن به گنج کسب و کارها
نقشه سفر مشتری لازمه طی کردن تخصصی نشانی کسبوکار است
پیروزی یک کسبوکار درگرو امتحان بهتر مشتریان آن کسبوکار است که با درک درست از مشتری به دست میآید. داشتن یک نقشه سفر مشتری در کسبوکار می تواند یک راهنمای عالی برای عبور از قیف فروش یا Sale Funnel بدهد. ( قیف فروش چه هست؟ زمانی که مخاطبی مه هیچ شناختی از شما ندارد با کسبوکار شما آشنا می شود ، یک «بازدیدکننده» است. در طول سفر مشتری به ترتیب به «یوزر ها»، «خریدار»، «خریدار دائم یا مشتری وفادار » و در نهایت «هوادار» شما تبدیل میشود. این روند مانند قیفی است که رفته رفته باریک و تنگتر میشود و احتمالا ورودی ( مخاطب کننده ) زیادی داشته باشید ولی خروجی ( هوادار و مشتری وفادار ) کمی به نسبت خواهید داشت. )
نقشه سفر مشتری، ابزاری قدرتمند است که میتواند کسبوکار شما را مطابق آنچیزی که مشتری به آن فکر میکند، ویرایش شکل بدهد. برای کمک به ترسیم نقشه سفر مشتری،میبایست سؤالاتی مانند عناوین پایین از خودتان بپرسید:
- مشتریان ما چه توقعی از ما دارند؟
- مشتریان ما چه انتظاری از ما ندارند؟
- نیازهای نهفته مشتریان ما چه هست که تابه امروز ارضاء نشده است؟
مسلما یکی از اشتباهات کسب و کارها این است که انتظار دارند بدون داشتن تعامل مستقیم با مشتری بتوانند به خوبی ذهن یک مشتری وفادار را بخوانند .
در صورتی که نحوه درست و خردمندانه برای نفوذ به ذهن مشتریان رابطه چهره به چهره و ارتباط مستقیم با مشتریان است. پس از گپ و گفت حسابی با مشتریان تان و نشستن پای درد دل آنها اکنون میبایست از این داده ها برای افزایش عملکرد و برخورد خودتان با شمتریان و جلب رضایت بیشتر آنها استفاده کنید . به عنوان مثال احتمال دارد مشتریان از تعداد اقدامات زیادی که برای تهیه میبایست طی کنند ناراحت باشند یا دوست داشته باشند در تایم تهیه تعداد بیشتری محصولات مشابه به آنها نمایش داده شود تا راحت تر انتخاب کنند یا….
علاوه بر این با یک دید دقیق تری که گفتگو با مشتریان به شما می دهد و نقشه ای که میکشید می توانید دقیقا تعیین کنید که کدام یک از افراد تیم مناسب پاسخگویی و رودروریی با مشتریان در هر قدم از قیف فروش است .به عنوان مثال خانم X برای تعامل با مشتری در تایم تماس تلفنی بهتر است یا آقای Y ؟! آقای A برای ساپورت فنی و دیجیتال سایت و ارتباط در چت آنلاین با مشتریان مناسب است یا آقای B؟ خانم Z برای بستن قراردادهای حضوری مناسب است یا خانم V؟ و…
نقشه سفر مشتری چه کمکی به کاربر و چه کمکی به شما میکند ؟
برای کاربر، یک نقشه سفر مشتری، ماجراجویی در میان قلههای سرسخت انتخاب و تهیه را به یک پیادهروی در پارک تبدیل میکند.
شما با یک نقشه درست می توانید نیاز مشتری را در هر قدم ای در تایم مناسب و به جا و بصورت جامع تامین کنید. به عنوان مثال اگر در هنگام انتخاب بین دو محصول نسبتا مشابه دچار سردرگمی شد میبایست سریعا یک مشاور کاربلد را جلوی رویش بگذارید که سریعا از این سردرگمی رها شود و بتواند انتخاب کند . یا اگر در تایم پرداخت دچار مشکل شد میبایست یک ساپورت فنی عالی در فوری ترین تایم ممکن این مشکل را رفع کند .
علاوه بر این نقشه به خود شما هم کمک میکند، همه موانعی که احتمال دارد یک مشتری را از تهیه پشیمان کند از سر راهش بردارید، به عنوان مثال احتمال دارد در تایم مطالعه توضیح محصول به یک واژه حرفه ای برخورد کرده است که کاملا او را گیج کرده است یا انقدر حجم محتوای شما بالاست که تاثیر منفی روی جذب مشتری داشته است یا در ایمیل مارکتینک شما زمانی ایملی ارسال کرده اید که وقت استراحت کاربر یا مشتری تان بوده است و همین باعث ناراحتی او شده است و….زمانی که این مشکلات را شناسایی کنید به آسانی می توانید آنها را ازبین ببرید .
ویژگی اصلی یک نقشه مشتری چه هست ؟
مشخصا دلیل اینکه اسم این داده ها و نشانی یابی نقشه سفر گذاشته شده است این است که میبایست جوری این نقشه را بکشید و طراحی کنید که دقیقا هر کسی با یک نگاه تشخیص بدهد که کجاست و چه طوری می تواند به مقصد یا هدف برسد . بنابراین اگر شما داده هایی که جمع آوری کردید را به یک متن ۵۰ هزار کلمه ای که شبیه کتاب است تبدیل کردید این مسلما نقشه سفر نیست و هیچ کاربردی هم در این زمینه ندارد . پس برترین نقشه سفر مشتری ، نقشه ای است که محتوای آن بصورت بصری و دیداری بصورت تخصصی نمایش داده شود .
بخشی که من همچنان در گزینه آن با شما هیچ صحبتی نکردهام، شیوه نشان و مشخص کردن نقشه سفر مشتری است. همانند همه نقشههای عالم، نقشه مشتری هم بصری و دیداری است. نقشه ذاتاً ویژگیهایی دارد که هر موضوعی مربوط به آن هم باید آن را در خود داشته باشد، از جمله: دریافتن با یک نگاه.
یک نقشه مشتری انقدر ساده و فوری الهضم است که شما برای درک آن نیاز ندارید به مشاوره مالی یا مشاوره طراحی سایت یا ….هر شخص دیگری با تخصص ای ویژه در تیم تان مراجعه کنید .
نگاهی به چند گزینه از نقشههای سفر مشتری میاندازیم:
مرحله به مرحله تا ترسیم نقشه سفر مشتری
مطمئن باشید که نقشهها میتوانند جادو کنند و ترسیم نقشه سفر مشتری برای کسبوکار شما می تواند برای کسب و کارتان بسیار سود آور باشد . اما برای نوشتن و ترسیم کردن نقشه سفر مشتری نیاز به جمع آوری دیتا زیادی دارید. اما مرحله ابتدا برای نقشه مشتری، پرسونای بازدید است.
مرحله ابتدا: ساختن پرسونای بازدید
پرسونای بازدید یکی به وسیله های ایجاد محتوای تخصصی برای برند ها و کسب و کارها است. اگر پرسونای بازدید برای شما واضح نباشد مشخصا محتوایی هم که می نویسید نمی تواند برای بازدید هدف شما جذاب و مناسب باشد .
اکنون اگر در ایجاد محتوا به نحوی بتوانید از ساختن پرسونا برای بازدید فرار کنید یا آن را نادیده بگیرید در کشیدن نقشه سفر مشتری به هیچ وجه نمیتوانید بدون آن از این قدم عبور کنید .پرسونای بازدید دقیقا نشانی رسیدن مشتری به کسبوکار شما را به شما نمایش می دهد و علاوه بر آن با ساختن پرسونای مناسب از بازدید دقیقاً می دانید که مشتری به دنبال چه چیزی است و به این شکل هر چیزی که برای بهبود رضایتمندی او لازم باشد را می توانید فراهم کنید .
در نقشه سفر مشتری، پرسونای بازدید به شما کمک میکند که احساسات مشتری در مواجه با سرویس و محصولات خودتان را بهتر درک کنید و بدانید که در هر بخش از سفر چه واکنشی میبایست از خودتان نمایش دهید.
برای تشکیل یک پرسونای قدرتمند از بازدید یا مشتری میبایست به سؤالات پایین در هر قدم از نقشه مشتری جواب دهید:
- اسم: به پرسونای بازدید با دادن یک نام لباس واقعیت بپوشانید، گویا او حقیقتاً وجود دارد.
- رتبه سنی: هر رتبه سنی نیازهای ویژه خودش را دارد و میبایست شما بدانید که چه رتبه سنی در مخاطبان شما بیشتر از بقیه وجود دارد.
- عنوان: به پرسونای بازدید در هر قدم میتوانید عنوان مختلفی بدهید، از جمله، مخاطب کننده، مشتری، مشتری همیشگی و طرفدار.
- ساپورت: همانند یک پشتیبان مشکلاتی که یک مشتری را در هر قدم از نقشه سفر تهدید میکند شناسایی کنید.
- پیشبینی: در گزینه هر چیزی که مشتریان میتوانند در هر قدم از شما بخواهند، فکر کنید و از قبل برای آنها آماده باشید.
این سؤالات را چطور میتوانیم جواب دهیم؟
پرسونای بازدید بحثی نیست که بخواهیم در یک قسمت کوتاه در گزینه آن صحبت کنیم. اما میتوانیم از این راهکارها استفاده کنیم و بخشی از پرسونای بازدید را طراحی کنیم.
موشکافی دادههای وبسایت
به وسیله از ابزارهایی مثل گوگل آنالیتیکس وبسایت خودتان را تجزیه و تحلیل کنید، بیشترین مخاطب کننده از سایت شما متعلق به کدام گروه سنی است؟
بازدیدکنندگان بیشتر به دنبال چه چیزی هستند؟
چه مدتی در وبسایت شما سرچ میکنند؟ چه تعدادی از آنها در سایت ثبت اسم میکنند؟ و..
این آنالیزها را به خاطر بسپارید هر چند این افراد و افرادی که سایت شما را مشاهده میکنند فقط قسمت کوچکی از مخاطبان و بازدیدکنندگان محصولات و سرویس شما هستند. مشتریان و مخاطبان واقعی شما احتمالا کسانی باشند که هرگز سراغ وبسایت شما نمیآیند.
آنالیز مشتریان
همین تجزیه و تحلیل ها به جای مخاطب کننده ها در گزینه مشتریان هم انجام بدهید . ببینید مشتریان بیشتر چه سؤالاتی میکنند؟ چه مشکلاتی آنها را اذیت میکند؟ آیانیازهای آنها تامین می شود؟ چطور میتوانید رضایتمندی آنها را بهبود دهید؟
اکنون تایم کشف راه رفع میزبانی
اکنون که به این همه سوال جواب دادید تایم آن رسیده است که از این دیتا استفاده کنید در جواب ها بگردید و دنبال نقاط ضعف و به نوعی نشتی های کسب و کارتان و نشانی حرکت مشتری از لحظه ای که وارد مجموعه شما می شود تا لحظه تهیه را دقت کنید و هر جایی که فکر میکنید مشکلی هست که می توانید در حال حاضر رفع کنید را یادداشت کنید . به عنوان مثال اگر سؤالات متعدد را در گزینه مشتریان خود به وسیله وبسایت و آنالیز مشتریان جواب دادید، باید جواب آشکاری به نیاز آنها بدهید. همانند راهرفعهایی برای مشکلات فروش، ساپورت، کاربری و بسیاری از موارد دیگر.
مرحله دوم: ترغیب مشتری
خواسته و نیازهای بازدید خودتان را میبایست در این قدم بتوانید بخوانید یا حداقل پیشبینی کنید. میبایست بدانید که محصول و سرویس شما چه جایگاهی در زندگی آنها خواهد داشت و چه مشکلی را میتواند رفع کند؟ آیا مشتریان شما با محصولات میتوانند کیفیت کار و زندگی خودشان را بالا ببرند؟
همچنین، میبایست بدانید که تصور هر مشتری به وسیلهحلی که برای مشکلات خود دارد چطور است؟ هنگامی شما بتوانید مشکل آنها را رفع کنید، چه مشکلات دیگری احتمال دارد پیش روی آنها وجود داشته باشد که نمیدانند؟
در نهایت، چه نقاط ضعفی احتمال دارد در راه رفع شما وجود داشته باشد که میبایست آن را افزایش ببخشید؟ چه مشکلاتی را به هنگام ارائه محصول یا سرویس خودتان به عنوان مشکلات احتمالی میبایست برای مشتری شرح دهید؟
مرحله سوم: ترسیم نشانی سفر مشتری
برای چند لحظه پرسونای بازدید را کنار بگذارید و به شکل کاملاً همگانی در گزینه مراحلی که یک بازدید با کسبوکار شما رو در رو میشود فکر کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد که هر قدم از سفر مشتری را فارغ از جزئیات کوچک مربوط به پرسونا شناسایی کنید.
در این قدم شما باید امتحان کاربر را از تایم برخورد با سرویس و محصولات سازمان شما تا زمانی که تبدیل به یک خریدار همیشگی میشود ترسیم کنید. تلاش کنید در این ترسیم، اقدامات اصلی را بنویسید چرا که قرار است نقشه سفر مشتری به قدری ساده باشد که با یک نگاه بتوانید دیتا مهمی از آن دانلود کنید.
برای نمونه میتوانید مشتری را در اقدامات مختلف امتحان سرویس و محصولات خودتان تقسیمبندی کنید: تایم قبل از رویارویی با سرویس، هنگام مواجهه با سرویس و در نهایت پس از مواجهه با سرویس. همین چند گزینه کافی است، سعی نکنید که جزئیات بیشتری به این مجموعه اضافه کنید چرا که میتواند باعث سردرگمی شما و دور شدن از هدف گویا بودن نقشه سفر مشتری شود.
بعد از اینکه توانستید امتحان بازدید را قدمبندی کنید، اکنون میبایست اقداماتی که در هر قدم میبایست انجام دهید را بر اساس گامهای قبل مشخص کنید.
برای نمونه در بخش قبل از رویارویی با سرویس، فرض میکنیم بازدید شما کارمند یکی از شرکتها و حرفه او حسابداری است (پرسونا). با وجود اینکه برنامههای زیادی برای حسابرسی وجود دارد اما سازمان او پافشاری زیادی برای استفاده از برنامههای کامپیوتری دارد، در حالی که یک برنامه روی تبلت میتواند انعطاف پذیری زیادی به شغل او وارد کند (ترغیب). او نیاز به یک برنامه در این پلتفرم دارد اما انتخاب از میان موردهای زیاد مشکل است (مشکلات). بازدید شما به آنچه که سازمانهای و ارائهدهندگان برنامههای این پلتفرم بیان میکنند اطمینان میکند چرا که تایم کافی برای آزمون و ارور ندارد (مراحل بازدید). میبایست بتوان محتوای مناسب پیش روی بازدید در رسانههایی که او به دنبال یافتن محصولات گزینه نیاز خود در آن فعالیت دارد، قرار دهید، همانند پست معرفی محصولات در سوشال مدیا یا وبسایت (واکنش سازمان).
در طول نگارش و ترسیم نقشه مشتری همیشه چند نکته را مد نظر داشته باشید تا نقشه بهتر شود:
- در هر قدم به دادهها و نتایج به دست آمده از آنالیزهای انجام شده روی بازار مشتری ارزش زیادی بدهید. مطمئن شوید هر چیزی که به عنوان پرسونا، ترغیب کننده بازدید، مشکلات بازدید، مراحل و واکنش های کسبوکار شما و… مشخص کردهاید، همان چیزی باشد که در واقعیت نیز وجود دارد و فقط فرض شما نیست.
- تلاش کنید که ترسیم نقشه سفر مشتری بصورت بصری باشد همانطور که اشاره کردیم میبایست نقشه کاملاً گویا و روشن باشد تا نیازی به سرچ اضافی داخل آن نباشد.
- احساس بازدید را در هر قدم میبایست درک کنید. آیا شما نتوانستهاید با مراحل خودتان احساسات او را برای رفتن به قدم بعدی از سفر مشتری تحریک کنید؟
نقشه سفر مشتری ما چقدر نتیجهقسمت است؟
در حالی که نقشه سفر مشتری تجربیات مخاطبان را بیان میکند، ابزارهای آنالیز سفر مشتری، دیتا کاملتری برای تفسیر موثر بودن نقشه سفر شما ارائه میدهد. در آنالیز سفر مشتری، بازدید طی هر قدم از سفر آنالیز میشود تا میزان موثر بودن عملکرد شما در فراهم کردن و تعیین نیازهای او مشخص شود. اینکه آیا توانستهاید امتحان خوبی در برخورد اولیه بازدید و محصولات بسازید یا نه؟
تجزیه و تحلیل سفر مشتری میتواند کمکهای خوبی به سازمانهای ارائهدهنده سرویس کند. درک درست از تجزیه و تحلیل مشتری به سازمان کمک خواهد کرد اهدافی مانند بهبود درامد و همچنین جلب رضایت مشتری در برخورد با سازمان را افزایش ببخشند. همچنین از آنجایی که تجزیه و تحلیلها در هر لحظه میتواند صورت بگیرد شما فارغ از نتیجه نهایی می توانید هر لحظه اراده کنید نتیجه را در هر قدم تجزیه و تحلیل کنید .
مفید بودن هر راهحلی زمانی مشخص میشود که آنالیز و بررسی درستی روی راه رفع انجام شده باشد. اگر نتایج شما ناامید کننده بود میبایست نقشه خودتان را ویرایش دهید تا بازدید را از گیج شدن و سردرگمی به سمت هدفی که میخواهید بکشانید. عوض کردن نقشه به این معنی است که نیازهای او در هر قدم را دوباره تشخیص دهید و هر بار نتایج را برای ارتقای نقشه خودتان تجزیه و تحلیل کنید،تا جایی که بتوانید درست به نیاز مشتری جواب دهید؛ اما نحوههای آنالیز سفر مشتری چه هست؟
ابزارهای آنالیز سفر مشتری
هر کدام از ابزارهایی که در ادامه مشاهده میکنید میتوانند به میزان زیادی در رسیدن به یک آنالیز درست از نقشه سفر مشتری به شما کمک کنند. برای آنالیز تأثیرگذاری نقشه روی جذب مخاطبان میتوانید از ابزارهای پایین استفاده کنید:
- Google Analytics
- HubSpot
- Adobe Analytics
- Kissmetrics
همچنین برای افزایش طراحی و خروجی گرافیکی نقشه سفر مشتری میتوانید از ابزارهای پایین استفاده کنید:
- IBM Journey Designer
- Microsoft Visio
- Gliffy
- Smaply
تأثیر نقشه سفر مشتری روی محتوا سایت
محتوا به قولی پادشاه است ولی میتواند در کنار یک نقشه سفر مشتری عالی تبدیل به یک پادشاه قوی شود پس چرا این دو را با هم ترکیب نکنیم؟ نقشه مشتری باعث میشود که در هر قدم ایجاد محتوا کاملاً هدفمند نیاز بازدید را پیگیری کنید و درست در جهتی پیش برود که بازدید انتظار آن را دارد.
به عنوان مثال برای یک پیج توضیح محصول بر اساس نقشه سفر مشتری و نیاز های او می تواند تمام ابهامات ذهنی بازدید را از بین ببرد و فوری تر و بدون هیچ شک و تردیدی از شما تهیه کند .